Chakka suyagi piramidasini sinishi
Chakka suyagi piramidasini sinishi
Embedded Files
Chakka suyagi piramidasini sinishi koʻpincha kalla suyagi asosining sinishi bilan bir paytda sodir boʻladi. Bunday sinish zarb peshona yoʻnalishi boʻylab, kallaning ensa sohasiga toʻgʻri kelganda yoki bemor iyagi sohasi bilan erga yiqilganda yuz beradi va cingan suyak boʻlaklari siljimasligi bilan boshqa suyak sinishlaridan farq qiladi. Sinish chizigʻining joylashuviga qarab chakka chuyagi piramisini sinishi: uzunasiga va koʻndalang sinishlarga boʻlinadi. Birinchi vaziyatda nogʻora boʻshligʻining tomi va tashqi eshituv yoʻlining yuqori devori shikastlansa, ikkinchisida – sinish chizigʻi piramidani koʻndalang kesib oʻtganda nogʻora parda shikastlanmaydi,lekin boshqa ogʻir klinik belgilar yuzaga keladi. Chakka suyagi piramidasining turli sinishlari oʻziga xos klinik belgilar bilan kechadi.
Chakka suyagi piramidasini uzunasiga sinishi odatda kalla suyagi asosi koʻndalang singanda sodir boʻladi. Aksariyat hollarda bunday bemorlarda nogʻora pardani yirtilishi, quloqdan qon, baʼzan miya suyuqligi oqishi kuzatiladi. Bemorda eshituv va muvozanat aʼzolarining faoliyati buziladi, ayrim hollarda ular saqlanib qolishi mumkin.Yumshoq toʻqimaning shishi va gematomasi yuz asab tolasini bosishi natijasida bemorda yuz asab tolasi qisman falaji yoki falaji rivojlanadi.
Chakka suyagi piramidasini koʻndalang sinishi kalla suyagi asosi uzunasiga singanda sodir boʻladi. Bunday sinishda odatda nogʻora parda zararlanmaydi, quloqdan qon yoki miya suyuqligi ham oqmaydi. Otoskopiyada nogʻora parda oʻzgarmaganligi yoki nogʻora boʻshligʻida qon toʻplanganligi koʻrштadi (gemotimpanum). Sinish chizigʻi ichki quloq ustidan oʻtishi natijasida ichki eshituv yoʻlidan oʻtuvchi asab tolalari jarohatlanadi, bemorda eshituv va muvozanatni saqlash aʼzolarining faoliyati buziladi, yuz asab tolasi falaji rivojlanadi.
Chakka suyagi piramidasi singanda infeksiya oʻrta va ichki quloqdan kalla boʻshligʻiga tarqalishi, bemorda kalla ichi asoratlari (otogen meningit, entsefalit va boshq.) rivojlanishi mumkin.
Klinik belgilari. Jarohatdan soʻng bemorning umumiy ahvoli ogʻir boʻlib, unda spontan vestibulyar reaksiyalar kuzatiladi (bosh aylanishi, spontan nistagm, statik va dinamik muvozanatni yoʻqotilishi, koʻngil aynishi va qusish). quloqdan qon va orqa miya suyuqligi oqayotganda (otolikvoreyada) doka bogʻlamda oʻziga xos dogʻ, yaʼni markazda qon dogʻi, uning atrofida och-sariq tasma shaklida orqa miya suyuqligini dogʻi qoladi . Bemorda yuz asab tolasining falaji, meningial va bosh miyaning oʻchoqli belgilari kuzatiladi. Zararlangan tomonda tovushni qabul qilish tizimining buzilishi yoki sensonevral past eshitishlik, baʼzan karlik rivojlanishi mumkin. Labirint shikastlanganda Veber sinamasida tovush sogʻlom quloq tomon, labirint shikastlanmagan hollarda, yaʼni oʻrta quloqqa qon quyilganda, tovushni zararlangan quloq tomon oqishi kuzatiladi. Kalla suyagi singan hollarda orqa miya suyuqligida qon aniqlanadi.
Tashxis bemor shikoyatlari, kasallikni boshlanishi, otoskopiya, paypaslash, perkussiya, vestibulometriya, akumetriya, audiometriya, rentgenografiya va kompyuterli tomografiya tekshiruvlarining natijalari asosida qoʻyiladi. Bemorning umumiy ahvolini eʼtiborga olgan holda kalla suyagi rentgenografiyasi tekshiruvi bajariladi. Lekin jarohatdan soʻnggi dastlabki kunlarda chakka suyagi rentgenografiyasi tekshiruvini bajarish imkoniyati boʻlmaydi. Bemorga nevropatolog, neyrojarroh va oftalmolog maslahati tavsiya etiladi.
Davolash. Quloqdan qon oqishini toʻxtatish maqsadida tashqi eshituv yoʻliga toza steril doka yoki paxta boʻlagi kiritilib, quloq sohasiga aseptik boylam qoʻyiladi. Keyin boshi va buyin sohasiga korset qoʻyilib, chalkancha yotkizilgan holatda bemor shifoxonaga yuboriladi. Yoʻlda silkinishlar, bemorga boshni harakatlantirish va yonboshiga yotish taqiqlanadi. Subaraxnoidal qon oqishiga shubha tugʻilganda orqa miya suyuqligi tekshiriladi; kalla ichi gematomasi aniqlanganda esa bemorda neyrojarrohlik amali bajariladi. Keyingi davolash tadbirlari bemorning umumiy ahvoli, shu jumladan kasallikning nevrologik belgilari eʼtiborga olingan holda olib boriladi.
Miya suyuqligini oqishi odatda oʻz-oʻzidan toʻxtaydi; baʼzan miya suyuqligi bosimini pasaytirish maqsadida tomir ichiga 25% magneziy sulfat yuboriladi, tashqi eshituv yoʻliga yogʻli pilikcha qoʻyiladi. Agar quloqdan miya suyuqligini oqishi toʻxtamasa, unda oʻrta quloqda jarrohlik amali bajariladi va bosh miya qattiq pardasi ochilib, uning teshilgan joyi chakka suyagi mushagidan olingan qiyiq bilan yopiladi.
Chakka suyagi shikastlarining oqibatlari kalla suyagi asosi sinishining xarakteriga, muddatiga va nevrologik belgilarning rivojlanishiga, yaʼni bosh miya pardalari va toʻqimasining jarohatiga bogʻliq boʻladi. Ogʻir aralash jarohatlarda koʻpincha jarohatdan soʻnggi dastalabki daqiqalarda yoki qisqa vaqt ichida bosh miyani hosil boʻlgan gematoma bilan bosilishi, bosh miya toʻqimasining shishi natijasida bemorda oʻlim holati yuz berishi mumkin. Boshqa hollarda jarohatdan soʻng bemorlarda bosh ogʻriqi, bosh aylanishi, epilepsiyaga oʻxshash talvasa holatlari kabi asoratlar kuzatilishi mumkin.
Page updated
Google Sites
Report abuse